ΕΝΦΙΑ: Πώς επιμερίζεται σε περίπτωση επικαρπίας και ψιλής κυριότητας
Σχετικό με το θέμα είναι το άρθρο 2 του ν.4223/2013 (ΕΝ.Φ.Ι.Α.)
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4223
Αρθρο 2. Υποκείμενο του φόρου – Κείμενο νόμου
1. ΥποκείμενοτουΕΝ.Φ.Ι.Α. είναικάθεπρόσωποήοντότητατουάρθρου 1, ανάλογαμετοδικαίωμακαιτοποσοστότου, καιειδικότερα:
α) Αυτόςπουαποκτάδικαίωμα σε ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία, από την ημερομηνία σύνταξης του οριστικού συμβολαίου κτήσης ή από την ημερομηνία τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται δικαίωμα ή καταδικάζεται ο δικαιοπάροχος σε δήλωση βουλήσεως.
β) Ο υπερθεματιστής, από την ημερομηνία σύνταξης της κατακυρωτικής έκθεσης.
γ) Ο κληρονόμος και ειδικότερα:
αα) Ο εκ διαθήκης κληρονόμος, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.
ββ) Ο εξ αδιαθέτου κληρονόμος, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι και την 31 η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.
δ) Όποιος έχει αποκτήσει δικαίωμα σε ακίνητο με οριστικό συμβόλαιο δωρεάς αιτία θανάτου, εφόσον ο θάνατος επήλθε μέχρι και την 31 η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της φορολογίας έτους.
2. ΥποκείμενοτουΕΝ.Φ.Ι.Α. είναικαι:
α) Αυτόςπουαποκτάδικαίωμαμεπροσύμφωνοαγοράς, εφόσονσεαυτόπροβλέπεταιηκατάρτισητηςεμπράγματηςδικαιοπραξίαςμεαυτοσύμβαση, μεεξαίρεσητοεργολαβικόπροσύμφωνο.
β) Ο δικαιούχος ακινήτου από το Δημόσιο ή τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας ή Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή Ν.Π.Δ.Δ. και για το χρονικό διάστημα πριν από τη σύνταξη οριστικού παραχωρητηρίου, εφόσον έχει παραλάβει το ακίνητο.
γ) Ο κηδεμόνας για τα ακίνητα σχολάζουσας κληρονομιάς.
δ) Ο εκτελεστής διαθήκης ή εκκαθαριστής κληρονομίας για τα κληρονομιαία ακίνητα.
ε) Ο μεσεγγυούχος ακινήτου.
στ) Ο σύνδικος της πτώχευσης.
ζ) Ο νομέας επίδικου ακινήτου. Αν το ακίνητο εκνικηθεί με τελεσίδικη απόφαση, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. που καταβλήθηκε δεν επιστρέφεται.
η) Ο εργολάβος, για ακίνητο το οποίο, αν και συμφωνήθηκε να μεταβιβασθεί δεν έχει μεταβιβαστεί από τον γηπεδούχο στον εργολάβο ή σε τρίτα πρόσωπα που αυτός θα είχε υποδείξει, εφόσον έχουν παρέλθει τέσσερα (4) έτη από την ημερομηνία θεώρησης από την Ελληνική Αστυνομία της οικοδομικής άδειας για την έναρξη των εργασιών ή έχουν εκμισθωθεί ή χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο εντός των τεσσάρων (4) αυτών ετών από τον εργολάβο.
θ) Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεση του φορέα.
ι) Ο κάτοχος ακινήτου, πλην του Δημοσίου, που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.», με τη συναίνεση των ως άνω εταιρειών και ανεξαρτήτως του τρόπου περιέλευσης σε αυτόν της κατοχής του ακινήτου.
ια) Ο Ο.Τ.Α. για ακίνητο που δεσμεύει για οποιονδήποτε λόγο και για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή σχετικής αποζημίωσης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας περίπτωσης.
3. ΟπλήρηςκύριοςυποχρεούταιστηνκαταβολήτουσυνολικούΕΝ.Φ.Ι.Α. πουβαρύνειτοακίνητοκατάτοποσοστόσυνιδιοκτησίαςτου.
4. Ανσυστάθηκεεπικαρπία, οσυνολικός ΕΝ.Φ.Ι.Α. που βαρύνει το ακίνητο επιμερίζεται μεταξύ του ψιλού κυρίου και του επικαρπωτή ως εξής:
α) Αν ο επικαρπωτής είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται ως ποσοστό του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα του ακινήτου, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή ως εξής:
(αα) Στα 8/10, αν ο επικαρπωτής δεν έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
(ββ) Στα 7/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.
(γγ) Στα 6/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας του.
(δδ) Στα 5/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας του.
(εε) Στα 4/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας του.
(στστ) Στα 3/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του.
(ζζ) Στα 2/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του.
(ηη) Στο 1/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του.
β) Αν ο επικαρπωτής δεν είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται στα 8/10 του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα.
γ) Ο φόρος που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα προκύπτει αν από το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα αφαιρεθεί ο φόρος που αναλογεί στην επικαρπία.
Παράδειγμα:
Έστω κατοικία στην οποία ο φορολογούμενος έχει το 100% της ψιλής κυριότητας και ο γονέας του που είναι 62 ετών την επικαρπία κατά ποσοστό 100%. Ο συνολικός φόρος για το ακίνητο είναι 900,00 ευρώ.
Για τον γονέα του φορολογούμενου (επικαρπωτή) αντιστοιχεί φόρος 270 ευρώ (900 Χ 3/10 = 270 ευρώ), ενώ για τον φορολογούμενο (ψιλό κύριο) αντιστοιχεί φόρος 630 ευρώ (900-270 = 630 ευρώ).
5.Οκύριοςφόροςπουαναλογείστηνοίκησηκαιστοδικαίωματηςεπιφάνειαςισούταιμετοφόροπουαναλογείστηνεπικαρπία. Στηνπερίπτωσηαυτήοφόροςπουαναλογείστηνπλήρη κυριότητα ισούται με το φόρο που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα.
6.Οκύριοςφόροςπουαναλογείστοεμπράγματοήενοχικόδικαίωματουδεύτερουεδαφίουτηςπαραγράφου 2 τουάρθρου 1 προκύπτεισύμφωναμετοεμπράγματοδικαίωμαεπίτουακινήτουτουοποίουαποτελεί παρακολούθημα και κατά το ποσοστό του επί αυτού.
7. Οκύριοςφόροςπουαναλογείσεακίνητοτωνπεριπτώσεωνθ’, ι’ καιια’ τηςπαραγράφου 2 τουάρθρουαυτού, ισούταιμετοφόροπουαναλογείστηνπλήρηκυριότητα, χωρίςναοφείλεταιτέτοιοςφόροςαπό τον κύριο του ακινήτου.
8. ΓιατηνεφαρμογήτουΕΝ.ΦΙ.Α. ακίνηταπουδενιδιοχρησιμοποιούνταιαπότουποκείμενοτουΕΝ.Φ.Ι.Αθεωρούνταιαυτάταοποίαεκμισθώνονταιήπαραχωρούνταικαθ’ οιονδήποτετρόποσετρίτο. Ταακίνηταπουδενεμπίπτουνστοπροηγούμενο εδάφιο θεωρούνται ιδιοχρησιμοποιούμενα.
9. ΓιατοσυμπληρωματικόΕΝ.Φ.Ι.Α, όπωςορίζεταιμετιςδιατάξειςτουάρθρου 5, εφαρμόζονταιανάλογαταοριζόμεναστιςπαραγράφους 3 έωςκαι 8 τουπαρόντος.
Πηγή: TAXHEAVEN
